تأثیر کاربرد سیلیسیم بر تحمل دو ژنوتیپ خیار در برابر پوسیدگی طوفه و ریشه ناشی از phytophthora melonis

اگرچه سیلیسیم به عنوان عنصری ضروری در تغذیه گیاهان شناخته نشده است اما دارای اثرهای مفید متعددی در گیاهان می باشد. این عنصر در بهبود سازوکارهای دفاعی گیاه در تنش های زیستی مانند بیماری های پوسیدگی طوقه و ریشه نقش مهمی دارد. phytophthora melonis یکی از عوامل عمده در ایجاد بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه در خیار است. با این فرض که سیلیسیم با تأثیر بر فرآیندهای فیزیولوژیکی و زیستی می تواند سبب افزایش تحمل خیار در برابر بیماری شود، این مطالعه با هدف بررسی اثر سیلیسیم بر تحمل دو ژنوتیپ خیار (cucumis sativus l.) ( دامینوس grc و سوپردامینوس) مایه زنی شده با قارچ فیتوفترا انجام شد. به این منظور آزمایشی در محیط کشت هیدروپونیک با سه سطح سیلیسیم (0 و 100 و 200 میلی گرم بر لیتر سیلیسیم) و دو سطح آلودگی قارچی (فاقد مایه زنی ومایه زنی شده با قارچ فیتوفترا ) اجرا شد. عملکرد وزن خشک ریشه و شاخساره، نفوذپذیری غشاء ریشه، غلظت گروه های سولفیدریل غشاء ریشه، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز در ریشه و همچنین غلظت روی، آهن، منگنز و سیلیسیم در ریشه و شاخساره اندازه گیری شد. شدت آلودگی ریشه نیز بر اساس تعداد ریشه های آلوده به دست کم یک خسارت ناشی از عامل بیماری زا تعیین شد. کاربرد سیلیسیم سبب افزایش غلظت این عنصر در بافت های خیار شد. وزن خشک ریشه و شاخساره، همچنین طول ریشه در گیاهان تیمار شده با سیلیسیم در مقایسه با گیاهان رشد کرده در محلول های فاقد سیلیسیم افزایش معنی داری (سطح 5 درصد) نشان داد. در هر دو ژنوتیپ خیارمایه زنی شده با قارچ، کاربرد سیلیسیم سبب کاهش معنی دار نفوذپذیری غشاء ریشه و افزایش سطح فعالیت آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز شد. شدت آلودگی قارچی نیز در حضور سیلیسیم کاهش معنی داری نشان داد. همچنین سیلیسیم سبب کاهش معنی دار غلظت روی و منگنز ریشه و افزایش غلظت آهن ریشه و شاخساره خیار شد. کاربرد سیلیسیم اثرهای مفیدی در تحمل به بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه ناشی از قارچ فیتوفترا داشته است. نتایج نشان می دهد سیلیسیم احتمالاً با کاهش اثرهای مخرب اکسیداتیو ناشی از بیماری بر اجزاء سلولی، تحمل خیار در برابر آلودگی قارچی را افزایش میدهد.